Historie - Het hofje van Barent van Namen

Barend van Namenhofje
Oude Hoefstraat 12
Gesticht in 1728 en gebouwd in 1730
Verbouwd in 1788
Vernieuwd in 1915
Architect: W.C. Mulder
Status: rijksmonument
Bestuur: College van regenten

Barent van Namen
Barent van Namen was een koopman in de textiel. Toen hij trouwde was hij greinwerker van beroep. Grein was een halfzijden, fijne stof waarvan lint of kousen werden gemaakt. Het was een luxe, meestal roodgeverfd materiaal, dat in de mode rond 1700 veel werd toegepast. Van Namen deed goede zaken en vergaarde een aardig kapitaaltje. Op 7 december 1728 had hij een afspraak met notaris Hendrik Kreet om zijn testament te maken. In december 1728 verwerft hij bij een openbare verkoping een bestaand complex van twaalf huisjes in een poort aan de Kijfhoek (nu Hoefstraat). In diezelfde maand (op 7 december 1728) heeft hij een afspraak met notaris Hendrik Kreet waar hij bij testament heeft laten vastleggen dat hij een hofje wil stichten voor gereformeerde, kinderloze echtparen ouder dan vijftig jaar. Barent moet een voorgevoel hebben gehad: amper een maand na zijn aankoop overlijdt hij.

Hofje
Na het verscheiden van de stichter werd het hofje in 1730 in gebruik genomen. Het hofje bestond uit een steegje met aan beide zijden zes huisjes. Komt een van de echtelieden te overlijden, dan mag de langstlevende in het hofje blijven wonen. Woont er in het hofje echter nog een alleenstaande van hetzelfde geslacht, dan moeten de twee bij elkaar intrekken. De bewoners kunnen uit hun woning gezet worden als ze 'van quaad, ofte ongemakkelijk gedrag ofte leeven' zijn.

Verbouwingen en nieuwbouw
In 1788 lieten de regenten het hofje grondig opknappen er werd zelfs een fraaie toegangspoort gebouwd. Daarna bleef het hofje lang onveranderd.

In 1915 vond de regent Carel Pape het hofje niet langer geschikt om er bejaarden in te laten wonen. Hij gaf aan de architect W. C. Mulder opdracht een nieuw hofje te ontwerpen. De bewoners werden tijdelijk elders ondergebracht.

De twaalf oude huisjes werden afgebroken om plaats te maken voor een volkomen nieuw hofje en dat alles op kosten van regent Pape. Architect W.C. Mulder krijgt een groter bouwterrein tot zijn beschikking en kan de twaalf nieuwe woningen rond een open ruimte groeperen. Hij doet dat in een traditionele Oudhollandse bouwstijl met pannendaken, buitenluiken en ramen met roedeverdeling. Bovendien plaatst hij de huisje in- en uitspringend ten opzichte van elkaar. Zo weet hij een suggestie van grote ruimte te creëren. Het hofje staat daarom al gauw bekent als het ‘villahof’.

Omschrijving van Barend van Namenshof
De HOFJESWONING met regentenkamer is over één bouwlaag in rode baksteen opgetrokken boven een hardstenen plint. Het symmetrische bouwvolume bestaat uit een sterk risalerend middendeel met afgesnoten hoeken, geflankeerd door iets lagere aanbouwen onder een plat dak. De risaliet wordt afgedekt door een tentdak met rode geglazuurde verbeterde Hollandse pannen en een gemetselde schoorsteen op de top. In de risaliet een groot kruisvenster, met daarboven een zandstenen gevelsteen met wapenschilden en in reliëf de tekst: 'Hofje Barent van Namen, vernieuwd in 1915 door den regent Mr. G.W.J.J. Pape'. In de afgesnoten geveldelen een venster met bovenlicht, waarboven een gevelsteen met in reliëf het jaartal 1730 (oost) en 1915 (west). De gevels worden afgesloten door een geprofileerde gootlijst. Boven de middelste vensteras in de voorgevel een fronton met Neo- Barokke vorm.

In de voorgevel (noord) van de oostelijke aanbouw bevindt zich de ingang, een rechtgesloten paneeldeur met een tweedelig bovenlicht. De zijgevel is blind. In de voorgevel van de westelijke aanbouw een klein hooggeplaatst kruisvenster.

In de zijgevel een klein venster. Waterdorpels van geglazuurde baksteen onder de schuiframen, zesruits ramen in het bovenste gedeelte van de kruisvensters of in de bovenlichten. Luiken aan weerszijden van het onderste gedeelte van de vensters. IJzeren tandlijstjes op de bovendorpel van de kozijnen, onder rollagen.

Interieur Van het interieur zijn onder meer houten lambriseringen en een natuurstenen schouw met Neo-Lodewijk XVI decoraties in pleisterwerk bewaard gebleven.

Waardering
De hofjeswoning met regentenkamer van het Barent van Namenshofje is cultuurhistorisch van algemeen belang als onderdeel van een representatief vroeg twintigste eeuws hofje.

Het is van algemeen architectuurhistorisch belang vanwege de Nieuw- Historiserende stijl met Oud-Hollandse en Neo-Barok elementen en als kenmerkend ontwerp in het veelzijdige oeuvre van W.C. Mulder.

Stedebouwkundig gezien is de hofjeswoning met regentenkamer van belang vanwege de visuele en functionele relatie met de andere onderdelen van het hofje.

Het exterieur van de regentenkamer is nog bijzonder gaaf, van het interieur zijn enkele essentiële onderdelen bewaard gebleven.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed



Toegangspoort
De tekst boven de toegangspoort verwijst naar de stichter van het hofje: Barent van Namen.
tekst op ingang:

HET HOFJE VAN BARENT VAN NAMEN
OPGERIGT ANNO 1730
VERNIEWT ANNO 1788